Een grote mate van volatiliteit is hét wezenskenmerk van een complexe en chaotische context. Wie antifragiel organiseert, heeft een voorliefde voor volatiliteit:
- Creativiteit en vernieuwingen komen uitsluitend spontaan tot stand: een organisatie is dus geen stabiel en voorspelbaar systeem, maar een voortdurende aaneenschakeling van interacties tussen personen;
- Organisaties kunnen alleen begrepen worden vanuit praktische, dynamische ervaringen door actief deel te nemen aan de dagelijkse praktijk. Managers en directeuren observeren slechts van een afstand vanuit statische en afstandelijke procedures;
- Problemen, veranderingen, ontwikkelingen en innovaties ontstaan altijd ‘vanzelf’, zonder sturing van bovenaf. Zij gedijen het best bij levendigheid, creativiteit en een aaneenschakeling van onbewuste en ongeplande interacties: een dynamische zelfordening;
- Bepaalde situaties vragen eerst om goed onderzoek: welke interacties zijn gaande en tot welke verstarringen leiden die. Vervolgens is het zaak om in gesprek te gaan over wat er wel en niet klopt. Daarna kan de doorbraak ontspannen begeleid worden, waarbij het echte werk verricht wordt via zelfordenende principes;
- Organisaties die volatiliteit omarmen, investeren weinig in voorspellen en des te meer in voorbereid zijn, in paraat staan áls de kans zich voordoet.
Tips uit één van onze bouwstenen
Uit de bouwsteen “Management van veranderingen, verbeteringen”: Zonder orde kan niets bestaan. Zonder chaos kan niets ontstaan (Oscar Wilde).
Stelling / Wisecrack / Oneliner
Niets blijft, behalve verandering (Heraclitus).
Pepijn van Rooij 